Nie tylko rodzaj łódki, ale też rodzaj i kształt wiosła, a nawet… kierunek płynięcia. Sprawdź, czym różni się wioślarstwo od kajakarstwa.

Kierunek płynięcia – subtelna różnica

Co ciekawe wszyscy wioślarze siedzą tyłem do kierunku przemieszczania się łódki. Przyjmują przy tym pozycję siedzącą, w przeciwieństwie do kajakarzy, którzy odpychają się od wody w kierunku mety, siedząc lub klęcząc. Dodatkowo wioślarze znajdują się na specjalnym wózku, który porusza się po szynach wzdłuż osi podłużnej łodzi. To pozwala im wytworzyć dodatkową siłę.

Wiosło występuje też w kajaku

Słowo „wiosło” nie jest zarezerwowane dla wioślarstwa. Tak samo nazywa się przedmiot służący do napędzania kajaka. Ich konstrukcja jest jednak zupełnie inna. Przede wszystkim wiosła w wioślarstwie są osadzone na dulkach łączących się z odsadniami i przymocowanymi na sztywno do burty łodzi. Tymczasem kajakarze trzymają je w dłoniach i w zależności od dyscypliny (kanadyjka – pozycja klęcząca, kajak – pozycja siedząca) korzystają z wiosła odpowiednio z jednym piórem i odpychają się od wody lub z dwoma piórami wykonując ruchy naprzemian.

Łódka a kajak i kanadyjka

W obu dyscyplinach łódki różnią się w zależności od liczebności osady. Tymczasem w kajakarstwie rozróżniamy kajak oraz kanadyjkę. Ten pierwszy jest węższy i dłuższy natomiast kanadyjka jest odpowiednio szersza i tak skonstruowana, by zawodnik mógł bez problemów mógł utrzymać równowagę.

Mnogość dyscyplin i dystansów

Wioślarze i wioślarki rywalizują zawsze na dystansie 2000 m w następujących konkurencjach męskich i kobiecych: 1x (jedynka), 2x (dwójka podwójna), 2- (dwójka bez sternika), 4x (czwórka podwójna), 4- (czwórka bez sternika), 8+ (ósemka). Tymczasem w kajakarstwie dla kluczowych konkurencji rozróżniamy rywalizację w kajakach, w przypadku kobiet: jedynka na 200 i 500 m, dwójka i czwórka na 500 m. Z kolei panowie rywalizują na dystansach:

kanadyjki: jedynka na 200 i 1000 m, dwójka na 1000 m (panie nie pływają w kanadyjkach),
kajaki: jedynka na 200 i 1000 m, dwójka na 200 i 1000 m oraz czwórka na 1000 m.

Funkcja sternika

W kajakarstwie nie uświadczymy takiej roli. Tymczasem w wioślarstwie od aktywności sternika zależeć może wynik. Sternik nadaje rytm, motywuje kolegów do walki, przypomina o taktyce. Szczególnie w przypadku ósemki zawodnicy nie byliby w stanie komunikować się ze sobą, bo sternik używa do tego celu specjalnego urządzenia wspomagającego głos, czyli cox boxu.

Popularność w Europie

Kajakarstwo ma bardzo silne tradycje w Europie. To właśnie reprezentanci Starego Kontynentu zdobyli aż 90 proc. medali olimpijskich w tej dyscyplinie. Być może dlatego przez Polaków patrzących na oba sporty z europejskiej perspektywy, wioślarstwo bywa mylone kajakarstwem…

Rekordzistą wśród kajakarzy jest Szwed Gert Fredriksson, który aż sześciokrotnie sięgał złoto olimpijskie na czterech różnych igrzyskach (1948-60). Wśród pań do historii kajakarstwa przeszła Birgit Fisher z Niemiec, która ma na swoim koncie aż osiem złotych krążków zdobytych podczas sześciu igrzysk (1980-2024).

Odmiennie sytuacja wygląda w wioślarstwie, gdzie w medalowej klasyfikacji wszechczasów wysokie miejsca w pierwszej dziesiątce zajmują m. in. Stany Zjednoczone, Australia, Nowa Zelandia, Kanada.

Waga lekka, czyli jaka?

W Wioślarstwie w przeciwieństwie do kajakarstwa rywalizuje się w wadze lekkiej. Co to oznacza w praktyce? Otóż zawodniczki i zawodnicy nie mogą przekroczyć określonej wagi. W przypadku panów jest to 75 kg, a pań 61 kg.

Odmienne czy zbieżne korzenie?

Choć dziś są to ważne dyscypliny olimpijskie, ich początki w nowożytności są zgoła inne. Wioślarstwo jest sportem, który w Europie ma tradycje mocno uniwersyteckie, a rywalizacja między uczelniami Oxford i Cambridge od stuleci rozgrzewa serca kibiców. Z kolei kajakarstwo na nasz kontynent trafiło na przełomie lat 50. i 60. XIX wieku, kiedy to zaczęto używać łodzi wzorowanych na kajakach eskimoskich.

Co ciekawe, początki tego sportu również należy lokalizować na Wyspach Brytyjskich, gdyż pierwszy na świecie klub kajakarski założył Szkot John MacGregor, który w po zbudowaniu kajaka w 1865 r. rozpoczął podróż po rzekach Wielkiej Brytanii i w Europie. Jej efektem była książka, która spopularyzowała turystykę kajakową.

Obecność w programie igrzysk

Wioślarstwo jest obecne na igrzyskach olimpijskich już od drugiej edycji nowożytnej (1900 rok). Tymczasem kajakarstwo do programu dołączyło w 1936 roku, wcześniej od 1924 będąc jedynie dyscypliną pokazową. Obie dyscypliny ani na moment nie wypadły z programów igrzysk aż do dziś.

W wioślarstwie zdobywaliśmy złoto olimpijskie

Historia polskich olimpijczyków w obu sportach jest długa i pełna sukcesów. O ile więcej razy nasi kajakarze stawali na olimpijskim podium (7 srebrnych krążków i 13 brązowych), o tyle ani razu nie udało im się zdobyc medalu z najcenniejszego kruszcu. Tymczasem nasi wioślarze i wioślarki zdobyli w sumie 4 złota, 3 srebra i 11 brązów. W Pekinie (2008) na najwyższym stopniu podium stawali panowie z czwórki podwójnej (Michał Jeliński, Marek Kolbowicz, Adam Korol, Konrad Wasielewski), w Sydney (2000) panowie z dwójki podwójnej wagi lekkiej (Robert Sycz, Tomasz Kucharski). Wśród pań złoto w Rio (2016) zdobyły Magdalena Fularczyk i Natalia Madaj z dwójki podwójnej.